సముఁడై యెవ్వఁడు ముక్తకర్మ చయుఁడై సన్న్యాసియై యొంటి బోవ మహాభీతి నొహోకుమార యనుచున్ వ్యాసుండు సీరంగ వృ
క్షములుం దన్మయతం బ్రతిధ్వనులు సక్కంజేసె మున్నట్టి భూ
తమయున్ మ్రొక్కెద బాదరాయణిఁ దపోధన్యాగ్రణిన్ ధీమణిన్.
(భాగ - ప్ర - ౫౩)
ఆ శౌనకాది మహామునులు సూతమాహామునితో,ఇంకా ఇలా అంటున్నారు...."ఓ మునిశ్రేష్ఠా! కలియుగం సమీపిస్తోందని తెలిసి, ఆ కలిదోషహరణమైన శ్రీహరి కథలు వినాలని మా మనస్సుల్లో కలిగింది.అందుకే, మేమీ వైష్ణవక్షేత్రమైన నైమిశారణ్యంలో ఈ దీర్ఘమైన సత్రయాగాన్ని తలపెట్టాం.....దైవవశాత్తూ, సకల పురాణవ్రాతుడవైన నువ్వు మాకు కనిపించావు...ఆ గోవింద కథాసుధల్ని మాకు వినిపించి మమ్మల్ని ధన్యుల్ని చెయ్యి స్వామీ!....".
అప్పుడు, ఆ రోమహర్షణుని పుత్రుడు, ఉగ్రశ్రవసుడనే పేర ప్రసిద్ధ్హుడై, సకల పురాణ వ్యాఖ్యాన వైఖరులన్నీ పుక్కిట బట్టిన ఆ సూతమహాముని, ఆ శుకబ్రహ్మని స్మరించి, వర్ణిస్తూ అన్నదీ పద్యం.....సర్వ వేదాంతాలకీ నిలయం ఈ పద్యం........
వ్యాసుడు భారతీవంశవివర్థనుడు.....ఈ మాట రాసినవారు తిక్కన్నగారొక్కరే! (మహాభారతంలో,భీష్మపర్వంలో సంజయుడు ధృతరాష్ట్ర్రుడికి భారతయుద్ధ్హం చెప్పబోతూ,వ్యాస మహర్షిని స్తోత్రం చేస్తూ,"ప్రాంశుఁబయోద నీలతనుభాసితు" అన్న పద్యం చెప్తాడు...అందులోది ఈ మాట.) ఇదొక ఆశ్చర్యమైన మాట.....భారతి అనగా సరస్వతి- ఆమె వంశాన్ని వృద్ధ్హిపొందించినవాడట! భారతి బ్రహ్మదేవుని భార్య.వారి సంతానం వసిష్ఠమహర్షి...ఆ సరస్వతీదేవి సర్వతేజస్సూ విద్యారూపంలో వసిష్ఠులవారికి సంక్రమించింది..ఆయన కుమారుడు శక్తి. శక్తి కుమారుడు పరాశరుడు. పరాశరుని కొడుకు వ్యాసుడు. అలా ఆ శారదాదేవి విజ్ఞానమంతా వ్యాసునికి పరంపరగా సంక్రమించింది.
ఆ విద్యని వ్యాసమహర్షి వృద్ధ్హిపొందించాడు.ఎలా?వేదాల్ని విభజించి,అష్టాదశ పురాణాలు విరచించి.... బ్రహ్మసూత్రాలు రాసి,భగవద్గీత రాసి....మహాభాగవతాన్ని మనకందించి.... ఆ భారతీవిద్యాసర్వస్వాన్ని, గ్రథనం చేసి వ్యాసమహర్షి వివర్థనం చేశాడు......ఆ వ్యాసుని కుమారుడైన శుకమహర్షియందు ఈ విద్య పండింది....ఆ శుకుడు భారతీ విద్యాపరిపూర్ణ స్వరూపుడు. అద్వైతమత పరమార్థమంతా మూర్తిదాల్చినవాడు....... ఉపనిషత్తుల అర్థమంతా బొమ్మకట్టినవాడు........తరువాత ఆ భారతీవిద్య మన శంకరాచార్యులవారితో భాష్యరూపం పొందింది......విద్యావివర్థునుడు మాత్రం వ్యాసమహర్షి.........భారతి - వసిష్ఠుడు - శక్తి - పరాశరుడు - వ్యాసుడు - శుకుడు - గౌడపాదాచార్యులవారు - గోవింద భగవత్పాదాచార్యుల వారు - శ్రీ శంకర భగవత్పాదులు - ఇదీ భారతీ వంశము..............
ఇక మన పద్యంలోకొస్తే........
సముఁడై------సమానుడై...సర్వభూతాలతో ఒక్కటైన వాడై.......అన్ని జీవరాసులందు ఆ మహా మహర్షి ఒక్కటిగానే వర్తిస్తున్నాడు.....
ముక్తకర్మ చయుఁడై------కర్మ సమూహాన్నంతటినీ వదిలిపెట్టినవాడై; విద్యకి, అవిద్యకి ఒక్కటే భేదం...... ఈ కర్మసంఘాత వాసన-అవిద్య........ఆ వాసన లవలేశం కూడా లేకపోవటమే విద్య........ వాసన ఉన్నవాడు - సంసారి....అది వదిలినవాడు - ముక్తుడు.......ఇది నిష్కృష్టమైన అర్థం. శుకమహర్షి అటువంటి ముక్తిని పొందినవాడు.....కాదుకాదు,పొందినవాడన్న మాట వ్యావహారికం....ఆయన అదే అయినవాడు....
సన్న్యాసియై------ సన్న్యాసము కలవాడై; ఆయన పుట్టుసన్న్యాసి.....కాదుకాదు, అసలాయనకి సన్న్యాసమే లేదు....లోకానికి సన్న్యాసిలాగా కనిపిస్తాడు......భాగవతంలో తరువాత ఒక సన్నివేశం వస్తుంది.......ఒకసారి దేవకన్యలు స్నానం చేస్తుంటారు..శుకమహర్షి పక్కగా వెళ్తుంటాడు, ఆయన వంటిమీద గోచీకూడా లేదట....కానీ ఆ అప్సరసలు గమనించీ పట్టించుకోరు, వాళ్ళ జలక్రీడల్లో మునిగిపోతారు......వెంట, శుకుణ్ణి పిలుస్తూ వ్యాసుడు వస్తుంటాడు....ఆయన్ని చూడగానే, ఆ దేవకన్యలు సిగ్గుపడి, గబగబా తమ చీరలు కప్పుకుని తప్పుకుంటారు......అదిచూసి, వ్యాసుడు ఆ దేవకన్యల్ని" నా కొడుకు యవ్వనంలో ఉన్నాడు,పైగా నగ్నంగా ఉన్నాడు...అయినా ఆయన్ను చూసి మీరు సిగ్గుపడలేదు....కానీ నేను వస్త్రధారిని, పైగా వృద్ధ్హుణ్ణి. నన్ను చూసి సిగ్గుపడి మీరు చీరలు కప్పుకున్నారు. కారణమేంటి" అని అడుగుతాడు.....దానికి వాళ్ళు," ఓ వ్యాసమునీంద్రా! నీ కొడుక్కి ఈమె స్త్రీ, వీడు పురుషుడు అన్న భేదదృష్టి ఉండదు...ఆయన నిర్వికల్పుడు...కనుక ఆయనకి నీకు చాలా అంతరం ఉంది." అన్నార్ట........అలాంటి వాడు శుకుడు....
ఒంటి బోవన్------ఒక్కడే పోతుంటే; "ఏకమేవా ద్వితీయం బ్రహ్మ" అన్న ఉపనిషదుక్తికి అర్థంగా ఉన్నాడట.....తానే బ్ర్హహ్మపదార్థం అన్న స్థితిని పొందినవాడని అర్థం....
అలా పోతున్న కుమారుణ్ణి వ్యాసుడు చూసి,
మహాభీతిన్------- మహాభయంతో; భయము అంటే సంసారంలో నిమగ్నమైపోయి వేరేది పట్టకపోవడం........భయమంటే వేరే ఒకటి ఏదో కాదు, అజ్ఞానమే!!!!
ఒహో కుమార! అనుచున్ వ్యాసుండు సీరంగ-----ఓ కుమారా అంటూ వ్యాసుడు పిలుస్తూ వెళుతుంటే....
వృక్షములుం దన్మయతం ప్రతిధ్వనులు సక్కంజేసె మున్ను------- చుట్టూ ఉన్న చెట్లన్నీ కూడా తన్మయత్వంతో ప్రతిధ్వనులు చేస్తున్నాయట!
అట్టి భూతమయున్------ ఈ రీతిగా శ్రీ శుకమహర్షి పంచభూతాల్లో లీనమయ్యాడు.......అసలు పంచభూతాలకి,ఆయనకి భేదమే లేకపోయింది.......
బాదరాయణిఁ దపోధన్యాగ్రణిన్ ధీమణిన్------ మహా తపశ్శక్తి సంపన్నుడై, సర్వ మునులకీ కిరీటమణి వంటివాడైన ఆ బాదరాయణికి, ఆ శుకమహర్షికి.......
మ్రొక్కెద--------- శిరసువంచి మనసారా నమస్కరిస్తున్నాను..........
ఇది అద్వైతంలోని పరమరహస్యాలన్నీ చెప్తున్న పద్యం.......ఈ పద్యంలోని రహస్యాలన్నీ ఉపనిషత్తుల్లో ఉన్నై....అసలు ఈ ఒక్క పద్యానికి ఉపనిషత్తులన్నీ వ్యాఖ్యానాలనాలి!!!!!!
